थुगुसीया मतयाःया दक्वं तयारी पूवन
eBukhan – बुखँः सुरजवीर बज्राचार्य, २०८१ श्रावण ३२, शुक्रबार वर्गीकृत तजिलजि
थुगुसीया न्यकू जात्रा मतयाःया दक्वं तयारी पूवंगु दु ।
बिहिबाः न्यकूजात्रा मतयाः संचालन मूल समारोह समिति क्षेत्र नं. १० नकबहिल त्वालं पत्रकार सम्मेलन यानाः जात्राया दक्वं तयारी पूवंगु धाःगु खः ।
यलय् दँयदसं न्यायेकीगु मतयाः थुगुसी भाद्रकृष्ण द्वितीया पर तृतीया अर्थात भाद्र ५ बुधबाःकुन्हु लाःगु दु ।
थुगुसी मतयाःया ज्याझ्वःतः
न्यकू जात्रा अन्तर्गत नौबाजं ब्वज्या व बोगी यात्रा क्वचायेधुंकूगु दुसा भाद्र २ गते सनिलया ६ताः इलय् क्वन्तिइ नौबाजं न्ह्यब्वयेत्यंगु दु ।
भाद्र ५ गते नकबहिलिइ मुनाः सुथय् ४ बजे मतयाः न्ह्याइगु जानकारी पत्रकार सम्मेलनय् ब्यूगु खः ।
थ्व हे दिनय् सुथय् ११ताः इलय् नकबहिलिइ हे पूधाः बाजं पिकायेगु व न्हिनय् १ताः इलय् यल दरवारय् नौबाजं न्ह्यब्वइगु धाःगु दु ।
ग्वसाः खलकं ब्यूगु जानकारी कथं भाद्र ६ गते सुथय् ११ताः इलय् मुनाः बुंगमतीइ नौबाजं थाःवनीसा भाद्र ७ गते सुथय् ११ताः इलय् नकबहिलिइ मुनाः स्वयम्भूइ नौबाजं थाःवनेगु ज्याझ्वः दु ।
थ्व हे दिनय् सनिलया ५ताः इलय् गणेशपूजाया निमन्त्रणा व सुचं बीगु धकाः नायखिं च्वयेकः वनी ।
भाद्र ८ गते शनिबाः न्हिनय् १२ताः इलय् नकबहिलिइ हे मुनाः गणेशपूजा यात्रा याइ ।
व हे दिनय् सनिलय् ७ताः इलय् सिरपाः बीगु लिसें हना ज्याझ्वः, पाःब्व लःल्हायेगु व समापन ज्याझ्वः जुइ ।
छु खः मतयाः (न्यकू जात्रा):
थ्व यल देयया प्यंगू दिशाय् दुगु प्यंगू थूर कयाः बौद्ध धार्मिक थाय् चाःहिलेगु परम्परा खः । लगभग १२ घौया थ्व यो यात्रा सुथ न्हापां करीब ४ताः इलय् न्ह्याइ ।
श्रद्धालु भक्तजनत नकबहिलिइ मुनाः न्ह्याकीगु थ्व अन्तय् ग्वसाः खलः क्षेत्रया त्वाःम्वलं (त्वाःनायः) निस्लाः व निस्लापाः छाइ ।
जुजु बालार्चन देवं जेष्ठवर्ण महाविहार तंगबहाः स्थापना याःगु लसताय् यल देशय् थ्व मतयाः न्ह्याकूगु धाइ ।
क्वन्तिइ नौबाजं थानाः न्ह्याइगु मतयालय् शिव व शिवगणया उपस्थिती अनिवार्य धयातःगु दु ।
विशेषतः छेँजः सुं मदयाः शोकं कयाच्वंपिन्सं थुगु मतयालय् ब्वति कायेगु याइ ।
थ्व यात्राय् थीथी कथंया भेषभूषा व शैलीइ ख्यालः न्ह्यब्वयाः ब्वति काइगु पुचः नं दइसा त्वाःत्वालं बाजंगाजंलिसेंया पुचःया नं ब्वति दइ ।
थुकी धिमे, नायखिं, क्वँचाखिं, मगःखिं, नगरा, ढोलक, मृदङ्ग, झाँक्री बाजं, ज्वःनगरा, दह ब्याबाजा, खँजरी, दबदब, धाः, दम्वःखिं, नेकू, तिक्ली व पयताखिंलिसेंया बाजं थायेगु याइ ।
थ्व बाजंतमध्ये धाः, न्यकू, दम्वःखिं, मू बाजं खःसा नेकू बाजंया हे नामं थुगु जात्रायात न्यकू जात्रा अथवा श्रृंगभेरी जात्रा नं धायेगु याः ।
मतयाःया सन्दर्भय् प्रचलित किम्वदन्तिः
शशिपटन देयया लानि सुलक्षणाया जहान जुजु सिंहकेतु मदयेधुंकाः म्येयया रुपय् जन्म काःवन ।
व इलय् लानि सुलक्षणा व हे म्येय् लहिनातःगु छेँय् ब्रह्मूया म्ह्यायया रुपं जन्म जुल ।
लानिं थःगु पूर्वजन्मया जहान हे थ्व जन्मय् म्येया रुपं जन्म जूगु सीकल ।
लिपा व म्येय् मदयेधुंकाः म्येयया निपु न्यकूमध्ये छपु खुसि सिथय् ल्हाकाछ्वयाः अन चैत्य दयेकल सा मेगु न्यकूया बाजं दयेकाः व हे बाजं पुयाः चैत्य परिक्रमा याःगु धयातःगु दु ।
छुं ई लिपा सिँहकेतु जुजु धर्मशिलया नामं प्रकट जूगु धाइ ।